در روز ۵ اردیبهشت امسال، یکی از بزرگ‌ترین کمپین‌های کاشت درخت در جنگل های هیرکانی، در روستای لیشک برگزار شد. این کمپین، با هدف حفظ و احیای جنگل های هیرکانی، با شعار پرشور “کاشتیم، نه برای شعار، برای زمین” برگزار شد. جنگل های هیرکانی که به‌عنوان میراث طبیعی جهانی شناخته می‌شوند، به‌دلیل تغییرات اقلیمی، جنگل‌زدایی و تخریب‌های انسانی تحت تهدید قرار دارند. این کمپین با هدف افزایش سطح پوشش گیاهی و حمایت از اکوسیستم جنگلی به راه افتاد. به‌ویژه، جنگل های هیرکانی که در شمال ایران واقع شده‌اند، بخشی از میراث جهانی یونسکو هستند و حفاظت از آنها نقشی حیاتی در حفظ تنوع زیستی کشور ایفا می‌کند.
حمایت های اولیه و هدف‌گذاری کمپین
در ابتدا، این کمپین با مشارکت و حمایت مالی چندین شخصیت شناخته‌شده و مجموعه‌های مختلف برنامه‌ریزی شده بود. طبق اعلامیه‌های رسمی، قرار بود ۲۲۰۰ اصله درخت توسط حامیان این طرح در منطقه کاشته شود. این درختان قرار بود به‌ویژه در نقاط آسیب‌دیده جنگل‌های هیرکانی کاشته شوند تا علاوه بر تقویت پوشش گیاهی، از بروز بحران‌های زیست‌محیطی نظیر فرسایش خاک جلوگیری شود.
سه مجموعه و شخص مهم در این کمپین مشارکت داشتند:
- حاج حسین پورحسنی از مجموعه ایسکو که به‌عنوان حامی اصلی پروژه ۱۲۰۰ اصله درخت را برای کاشت در اختیار گذاشته بود.
- حاج حسن پورحسنی از مجموعه کارا که ۵۰۰ اصله درخت برای کاشت در این پروژه تامین کرده بود.
- حاج احمد توکلی از مجموعه پاسارگاد که ۵۰۰ اصله درخت دیگر را به این طرح اختصاص داده بود.
این حمایت‌ها نویدبخش یک اقدام بزرگ و مؤثر در راستای حفظ جنگل های هیرکانی بودند و امید داشتند تا نه تنها پوشش گیاهی منطقه تقویت شود، بلکه مردم را نیز به اهمیت محیط‌زیست و حفظ منابع طبیعی حساس کنند.
تعیین تاریخ کاشت و مشکلات اجرایی
تاریخ ۵ اردیبهشت به‌عنوان روز اصلی برای کاشت درختان در نظر گرفته شده بود. این روز نه تنها به‌عنوان یک رویداد زیست‌محیطی بلکه به‌عنوان فرصتی برای آگاهی‌رسانی به جامعه در مورد اهمیت حفظ جنگل‌ها و اکوسیستم‌های طبیعی مطرح شد. با این حال، با وجود اعلامات اولیه، چندین چالش در مسیر اجرایی پروژه به‌وجود آمد که مانع از کاشت کامل درختان شدند.
عوامل متعددی باعث شد تا این کمپین نتواند به‌طور کامل به اهداف خود برسد. از جمله این مشکلات می‌توان به وضعیت نامناسب جوی در روز تعیین شده، عدم دسترسی به برخی از زمین‌های مورد نظر برای کاشت، و همچنین مشکلات مربوط به تأمین منابع انسانی و تجهیزات لازم برای اجرای پروژه اشاره کرد. به همین دلیل، درختان کمتری نسبت به هدف‌گذاری اولیه در این روز کاشته شدند. با این حال، تعداد محدودی از درختان کاشته شده و کمپین توانست توجهات زیادی را جلب کند و پیام حفاظت از محیط‌زیست را به گوش مردم برساند.
اهمیت جنگل های هیرکانی و ضرورت حفاظت از آن
جنگل های هیرکانی که در شمال ایران و در منطقه‌ای بین استان‌های گلستان، مازندران و گیلان قرار دارند، یکی از قدیمی‌ترین و غنی‌ترین اکوسیستم‌های جنگلی دنیا به‌شمار می‌روند. این جنگل‌ها که حدود ۲۵ میلیون سال قدمت دارند، به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، میزبان گونه‌های زیادی از گیاهان و جانوران بومی هستند که بسیاری از آنها در هیچ‌کجای دیگر جهان یافت نمی‌شوند.
حفاظت از جنگل های هیرکانی نه تنها از نظر زیست‌محیطی اهمیت دارد، بلکه به‌عنوان منبعی برای منابع طبیعی، اکوتوریسم، حفظ تنوع زیستی و حتی مقابله با تغییرات اقلیمی نیز بسیار حیاتی است. تخریب این جنگل‌ها می‌تواند منجر به کاهش کیفیت خاک، از دست دادن تنوع زیستی، تهدید منابع آبی و حتی افزایش شدت سیلاب‌ها شود. به همین دلیل، کاشت درخت و تقویت پوشش گیاهی این منطقه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
کمپین «کاشتیم، نه برای شعار، برای زمین»
این کمپین، علی‌رغم مشکلاتی که در مسیر اجرایی خود داشت، شعار مهم و تأثیرگذاری را مطرح کرد که در ذهن و دل بسیاری از مردم نشست: «کاشتیم، نه برای شعار، برای زمین». این شعار، نشان‌دهنده عزم جدی برای ایجاد تغییرات واقعی در محیط‌زیست است و به‌طور ویژه بر لزوم عمل به‌جای حرف تأکید دارد.
این شعار به‌خوبی نشان می‌دهد که اقدامات محیط‌زیستی باید در عمل تحقق یابند و نه تنها به‌عنوان یک سخنرانی یا بیانیه باقی بمانند. برای نجات زمین و حفاظت از محیط‌زیست، مردم و سازمان‌ها باید همگی دست به کار شوند و به‌طور فعال در این مسیر گام بردارند. تنها در این صورت است که می‌توانیم به آینده‌ای پایدار دست پیدا کنیم.
حامیان و افراد پشت این اقدام
هرچند پروژه به‌طور کامل اجرایی نشد، اما مشارکت حامیان آن همچنان قابل تقدیر است. حاج حسین پورحسنی، حاج حسن پورحسنی و حاج احمد توکلی که از ابتدا از این کمپین حمایت کردند، نقش کلیدی در آغاز این اقدام داشتند. حمایت‌های مالی و معنوی آنها به‌ویژه در تامین درختان و منابع دیگر، نقطه عطفی در شروع این کمپین به‌شمار می‌آید.
این حمایت‌ها نه تنها به‌عنوان یک اقدام فردی، بلکه به‌عنوان الگویی برای دیگر مجموعه‌ها و افراد مطرح می‌شود. حمایت از این‌گونه پروژه‌ها، به‌ویژه در شرایطی که حفاظت از منابع طبیعی و محیط‌زیست به یک ضرورت جهانی تبدیل شده، نشان‌دهنده مسئولیت‌پذیری اجتماعی و دلسوزی برای آینده زمین است.
پیام نهایی: لزوم حمایت بیشتر
اگرچه این کمپین نتوانست به اهداف خود در زمینه کاشت درختان برسد، اما پیامی بزرگ را منتقل کرد: هیچ اقدامی برای حفظ زمین کوچک نیست. کاشت درختان و حفاظت از جنگل‌ها باید به یک وظیفه ملی و جهانی تبدیل شود. در نهایت، همه ما به‌عنوان شهروندان این سیاره باید از منابع طبیعی خود محافظت کنیم تا آینده‌ای پایدار و سالم برای نسل‌های آینده فراهم آوریم.
جمع بندی
این کمپین، با وجود مشکلات اجرایی، به‌طور مؤثر توانست توجه جامعه را به اهمیت حفظ جنگل‌ها و محیط‌زیست جلب کند. برای تحقق چنین اهدافی در آینده، باید اقدامات بیشتری انجام شود و حمایت از چنین طرح‌هایی توسط افراد و مجموعه‌های بیشتر در سطح ملی و جهانی ادامه یابد. نه تنها برای شعار، بلکه برای زمین، باید دست به عمل زد.
