گفت‌وگوی زیر در حاشیه شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی سنگ محلات – نیم ور 1403 بین کیوان شاهین، مدیر پروژه و مدیای ریشه در سنگ و مهندس سید جواد وکیلی، فعال حوزه سنگ‌های ساختمانی و تزئینی انجام شد.
کیوان شاهین
سلام خدمت دوستان گرامی و همراهان عزیز پویش "ریشه در سنگ." امروز در خدمت مهندس وکیلی عزیز هستیم، مشاور در زمینه معادن و تدریس دوره‌های سنگ‌های ساختمان. آقای مهندس وکیلی، خیلی خوشحالم که شما را امروز داریم.
مهندس سید جواد وکیلی
مرسی از شما، ممنونم.
کیوان پرسید
آقای مهندس وکیلی، کمپین "ریشه در سنگ" را چه‌طور دیده‌اید تا الان؟
مهندس وکیلی فرمودند
عرضم به حضورتان که من این کار را خیلی جدی و لازم و کار بسیار زیبایی دیدم.
کیوان گفت
لطف شماست.
مهندس وکیلی
واقعیت این است که اگر کمی به گذشته برگردیم، انسان از بدو شروع زندگی خود با سه عنصر طبیعت همزاد بوده: چوب، خاک و سنگ. در طی دوران‌های متوالی که پیش آمده و انسان رشد کرده و زندگی بشری متعالی شده و در طی تمدن‌های مختلف پیشرفت کرده، هیچ‌وقت در هیچ دوره تاریخی نداشتیم که این سه عنصر از زندگی بشر حذف شود. بنابراین هرچه ما رابطه ارگانیک و طبیعی انسان و طبیعت را حفظ کنیم که مهم‌ترین نمادها همین چوب، خاک و سنگ هستند، به زندگی طبیعی انسان کمک کرده‌ایم.
در حوزه معادن سنگ، چون تخریب معادن بالاجبار اجتناب‌ناپذیر است، اگر ما بتوانیم یک حرکتی را ایجاد کنیم، یک انگیزه ایجاد کنیم و یک پویش به راه بیندازیم که معادن در کنار کار توسعه‌ای و کار آماده‌سازی و کارایی که در زمینه آرندی و توسعه فعالیت‌های معدنی دارند، به بخش بازسازی زمینی که از آن استخراج می‌کنند و کوهی که دارند از آن سنگ بیرون می‌آورند و پول درمی‌آورند، توجه داشته باشند، ما خیلی از مسائل‌مان به‌طور اتوماتیک حل می‌شود.
مهندس افزود
بحران‌های زیست‌محیطی و تغییر گونه‌های گیاهی و جانوری به دلیل عدم توجه ما به زیستگاه و خواستگاه طبیعی که به آن وابسته هستیم، و صرفاً با دید بیزینس و اقتصادی به موضوع نگاه کردن، بدون اینکه به ضروریات حفظ این بستر که مانند یک مادر برای همه ما عمل می‌کند، توجه داشته باشیم. بنابراین حرکت شما بسیار مبارک است. تبریک می‌گویم. این فکر، فکر قشنگی است. هر فکر نو طبیعتاً با مقاومتی از ناحیه عوامل خارجی مواجه می‌شود. ما انسان‌ها همیشه در مقابل تغییر مقاومت می‌کنیم، ولی این حرکت، حرکتی نه‌تنها جالب و زیبا، بلکه بسیار لازم و ضروری است. از این بابت به شما خسته نباشید می‌گویم و برایتان آرزوی سلامتی دارم. حتماً یکی از زمینه‌های کاری شما به‌طور جدی حوزه معادن خواهد بود.
کیوان شاهین
سلامت باشید. شما مشاور هستید در زمینه معادن و مشاور یعنی اینکه یک بینش و یک دیدگاه دارید، حالا به همراه علمی که وجود دارد. شما همیشه در مشاوره‌هایتان در زمینه محیط زیست چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
مهندس سید جواد وکیلی
ببینید، واقعیت این است که بخش محیط زیست و توجه به دیدگاه‌های زیست‌محیطی و اهمیت حفظ، در واقع احترام به طبیعت و حفظ ارزش‌های زیست‌محیطی در حوزه معادن، متأسفانه به دلایل مختلف که قابل تحلیل و بررسی هم هست، مورد غفلت قرار گرفته است. این واقعیت است و ما آسیب‌های جدی در حوزه معادن در این زمینه می‌بینیم، ولی معمولاً مورد توجه دوستان قرار نمی‌گیرد. علتش این است که به دلیل مشغلات و گرفتاری‌ها و هزینه‌های پیش‌بینی‌نشده، بخش معدن این موضوع مقفول می‌ماند و مدیران معادن اولویت‌های مهم‌تری دارند که حق هم دارند.
متأسفانه در شرایطی که همه عوامل برای تهدید حوزه معدن و محدود کردن فضای معدن دست به دست هم می‌دهند و تولیدکننده بخش معدن با رکود و بن‌بست و مشکلات مواجه می‌شود، طبیعی است که مدیر و سرمایه‌گذار بخش معدن اولویت‌های مهم‌تری دارند که به آن‌ها توجه کنند تا بحث‌های زیست‌محیطی. اما جا دارد به این موضوع هم توجه شود و من مطمئنم هزینه‌ای که مدیران ما برای حفظ محیط زیست در معادنشان می‌خواهند و می‌توانند انجام دهند، بخش بسیار کمی از سایر هزینه‌هایی است که در یک سال در معادنشان خواهند داشت. بنابراین، اگر ما بتوانیم با یک کار رسانه‌ای، اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی به مدیران، سرمایه‌گذاران و فعالان بخش معدن، این موضوع را مورد قبول قرار دهیم که فعالیت‌های زیست‌محیطی هیچ منافاتی با کارهای اقتصادی‌شان ندارد و بار مالی سنگینی به آن‌ها تحمیل نمی‌کند، بلکه به واسطه حفظ محیط زیست و ارگانیسم طبیعی منطقه می‌توانند در درازمدت بازخورد مثبت این را هم داشته باشند، اگر این حرکت با یک مدیریت صحیح و با یک بیزینس پلن مطالعه‌شده و با یک طرح و برنامه انجام شود، مطمئنم که معادن از این موضوع استقبال خواهند کرد. ممکن است زمان ببرد، به دلیل اینکه نوعاً ممکن است آگاهی لازم، شناخت و درک کافی از این اولویت را نداشته باشیم. اما با کار کارشناسی، تلاش درازمدت، صبر و حوصله‌ای که به خرج می‌دهید و مدیریت هدفمندی که در این زمینه انجام می‌شود، حتماً موفق خواهید بود.
کیوان گفت
ان‌شاءالله. شما به دغدغه‌های معدن‌داران پرداختید که مشکلات زیادی دارند و تقریباً همه ما هم به نوعی از مشکلات آن‌ها آگاه هستیم. اما آیا این مشکلات دلیل می‌شود که ما در زمینه محیط زیست، حداقل در آن منطقه‌ای که در اختیار داریم، کار نکنیم؟ آیا این بهانه است یا نشانه‌ای از نبود آگاهی است؟
مهندس فرمود
بله، ببینید، نه بهانه نیست. مدیران و سرمایه‌گذاران بخش معدن این را ثابت کرده‌اند که مانند کارهای عام‌المنفعه و خیریه‌ای که در کنار معادنشان انجام می‌دهند و معمولاً هم هیچ جا رسانه‌ای نمی‌شود، پای ثابت کار و ثابت قدم در این مسائل هستند. مهم این است که آگاهی ندارند. وگرنه ما لیست بلند بالایی داریم از معادنی و معدن‌دارانی که در کار خیر ید طولایی دارند و دید بسیار باز و وسیعی دارند. اصلاً همین که آمدند معدن را راه بیندازند، به معنای این است که جزو منافع خودشان، به یک منافع وسیع‌تری که منافع عمومی است، فکر می‌کنند. از اشتغال‌زایی، ارزآوری و رفع بیکاری تا تولید. این‌ها همگی شعارهایی هستند که مهم هستند. در کنار این، شما می‌بینید که یک معدن‌کار یک سری فعالیت‌های غیررسمی در حوزه خدمات عمومی مانند مدرسه‌سازی، مسجدسازی، اشتغال‌زایی و کارهای خیریه دارد. اگر مدیران و معدن‌داران ما توجیه شوند که این حرکت در درازمدت به نفع مجموعه است، حتماً استقبال خواهند کرد و من مطمئنم که بسیاری از صنوف دیگر هم بیشتر استقبال خواهند کرد، چون این را نشان داده‌اند. معدن‌داران، معدن‌کاران و مدیران ما و کارشناسان معدنی ما به شدت به این موضوع هم علاقه دارند و هم اهتمام می‌ورزند و هم برایشان جالب است. اما باید آگاهی‌رسانی شود.
کیوان اضافه کرد
استقبال خیلی خوبی هم شده، انصافاً در نمایشگاه از سوی معدن‌داران و از خود پویش، و این خیلی برای ما جذاب بود.
آقای وکیلی، یه سؤال دیگه دارم. شما در زمینه معدن که مشاوره می‌دادید، آیا معدنی بوده است که در زمینه محیط زیست ورود کرده باشد؟
مهندس وکیلی پاسخ داد
بله، و به صورت کاملاً خودجوش برخی از کارشناسان در حوزه معادن اقداماتی در زمینه کاشت درخت انجام داده‌اند.
کیوان شاهین
چالش‌شان چه بوده است؟
مهندس وکیلی فرمود
چالشی نداشتند. این کارها صرفاً بر اساس یک سلیقه شخصی و به صورت خودجوش انجام می‌شد. خیلی هم استقبال می‌کردند. حتی من معادنی را می‌شناسم که با منابع طبیعی و محیط زیست رایزنی و توافقاتی داشته‌اند و همکاری‌هایی را در این زمینه انجام داده‌اند.
ایشان در ادامه افزودند
در یکی از معادنی که مسئولیتی داشتم، در مسیر معدن دیدیم که یک گله آهو در جایی آب می‌خورد. صاحب معدن به من گفت که من لودر معدن را آوردم و این گودال را درست کردم. با منابع طبیعی هماهنگ کردم و با محیط زیست نیز هماهنگ شد. آن‌ها گفتند که اینجا مسیر عبور یک گله آهو است و مشکل رفع تشنگی دارند. من این گودال را کندم و به آن تانکری که برای معدن آب می‌آورد سپردم. روزی یا هر دو سه روز یک بار آب بریزد به اینجا. و جالب بود که دیدیم گله آهو آمد و آب می‌خورد و استفاده می‌کرد. خب، این کارهای خودجوش است و هیچ‌کسی به این معدن‌دار نگفته، جز آن شعور و فهم و احساس مسئولیت اجتماعی که معدن‌داران ما دارند. فقط آگاهی ندارند، چون آشنا نیستند با این موضوع. باز هم به دلیل اینکه اولویت‌های دیگری برایشان وجود دارد. اگر شما بتوانید این موضوع را پرزنت کنید و به آن‌ها اطلاع‌رسانی کنید که این اتفاق می‌تواند بیفتد، حتماً استقبال می‌کنند.
کیوان شاهین
خیلی هم عالی! یکی از کارهایی که خود پویش انجام می‌دهد و در مذاکرات با افراد مطرح می‌کنیم این است که ما فقط درخت‌کاری نمی‌کنیم، بلکه درخت‌داری هم انجام می‌دهیم. چیزی که خودتان می‌دانید، خیلی مسئله مهمی است و افراد زیادی در حوزه معادن تلاش کرده‌اند تا اقداماتی انجام دهند. حتی بسیاری از آن‌ها، حالا ما صحبت می‌کردیم توی غرفه اصلی خود نمایشگاه با خیلی‌ها که صحبت می‌کردیم، اقداماتی انجام داده بودند، اما به خاطر مشکلاتی که بوده، مثلاً یک گونه‌ای انتخاب کرده بودند که در آن منطقه مناسب نبوده یا به دلیل شرایط آب و هوایی نمی‌توانستند این کار را انجام دهند. یکی از کارهای اصلی هم که پویش انجام می‌دهد، همین درخت‌داری است و قدم اولش هم در جنگل‌های هیرکانی به خاطر مشکلاتی که برای آن منطقه وجود دارد، می‌شود گفت زنگ خطر آن منطقه به صدا درآمده است.
کیوان پرسید
و اگر بخواهید کمپین را، آقای مهندس وکیلی، به دوستان خودتان معرفی کنید، چه می‌گویید؟
مهندس پاسخ داد
حتماً این کار را می‌کنم. من به طور جدی، چون این افتخار را دارم که با شرکت‌ها و معادن زیادی آشنا هستم و افتخار همکاری و مشاوره و حتی مدیریت برخی از پروژه‌های آن‌ها را دارم، به طور جدی به شما اطمینان می‌دهم که به دلیل احساس نیاز به این موضوع، حتماً به طور جدی با آن‌ها مطرح خواهم کرد و سعی می‌کنیم در آینده همکاری‌های نزدیک‌تری با شما داشته باشیم.
کیوان شاهین
ان‌شاءالله، ممنونم از شما. یک المانی هست که حمایت شما را داشته باشیم توی کمپین، روی قلبشان بزنید.
مهندس در آخر افزود
تو قلب ما جا دارید. من چند تا از این کارت‌های شما را برمی‌دارم، چون به طور جدی با شرکت‌هایی که همکاری دارم، توصیه می‌کنم کارت شما را بدهم که اطلاعات و کانتکت شما را داشته باشند. ان‌شاءالله همکاری‌های خوبی خواهیم داشت.
